Wat is Pinksteren

30 dec 2022 | Literatuur

Voor sommige mensen betekent Pinksteren vooral een extra vrije dag. Maar voor christenen is Pinksteren veel meer dan dat. Het is een feest waarbij het ‘uitstorten’ van de heilige Geest gevierd wordt. Wat betekent dat nou precies? We leggen het je graag uit.

Veertig dagen na Pasen, waarop Jezus opstond uit de dood, is het Hemelvaartsdag. Dat is de dag waarop Jezus naar de hemel vertrok. Tien dagen na Hemelvaart, op Eerste Pinksterdag, gebeurde er iets bijzonders. De Geest van God kwam op aarde. Volgelingen van Jezus raakten, soms zelfs letterlijk, in vuur en vlam en ze vertelden daarna aan iedereen dat God van mensen houdt. Doordat de apostelen vanaf toen de boodschap van Jezus gingen verspreiden, wordt Pinksteren wel gezien als het begin van de christelijke kerk.

Plotseling kwam er uit de hemel een geluid dat leek op een enorme windvlaag en het vulde het hele huis, waar zij zaten. Op hun hoofden vertoonden zich tongen als van vuur, die zich verdeelden, en het zette zich op ieder van hen. Zij werden allen vervuld met de Heilige Geest en begonnen in vreemde talen te spreken, zoals de Geest het hen gaf uit te spreken.             — Handelingen 2:1-4

De hymne Veni Creator Spiritus is een van de meest bekende pinkstergezangen. De eerste zinnen van de hymne zijn:

Veni creator Spiritus,
Mentes tuorum visita,
Imple corda nostra.

(Kom, Schepper Geest, bezoek de
geesten van de uwen, vervul hun harten)

Pentekost

Pinksteren wordt dus vijftig dagen na Pasen gevierd. Dat verklaart meteen de naam: Pinksteren is afgeleid van het Griekse woord Πεντηκοστή (pentekostè), dat vijftig betekent. Het Engelse woord voor Pinksteren is pentecost. Aangezien de datum van Pasen bepaald wordt aan de hand van de stand van de maan, valt ook Pinksteren ieder jaar op een andere datum. Maar wel altijd op een zondag en maandag.

Vrije dag met Pinksteren

In veel Europese landen zijn de Pinksterdagen officiële feestdagen en ook bij ons zijn de meeste mensen dan vrij. Er zijn twee Pinksterdagen, waarbij de tweede dag een verlenging van de eerste is om het feest uitgebreid te kunnen vieren. Eeuwen geleden was er zelfs een derde Pinksterdag. Er is de nodige discussie over de feestdagen in ons land. Sommige Nederlanders vinden dat we Tweede Pinksterdag beter in zouden kunnen ruilen voor een vrije dag met het Suikerfeest of Bevrijdingsdag.

Activiteiten met Pinksteren

Voor fervente festivalgangers staat Pinksteren vooral in het teken van Pinkpop. Sinds 1970 vindt dit festival plaats in het Limburgse Landgraaf, (meestal) in het Pinksterweekend. Als Pinksteren vroeg valt, dan is Pinkpop in een ander weekend.

Op de zaterdag voor Pinksteren viert men vooral in Noord-Holland Luilak. Jongeren maken dan op straat veel lawaai zodat iedereen wakker wordt. Met Luilak werden oorspronkelijk langslapers en telaatkomers bespot. Het heeft niets met Pinksteren te maken.

Rond Pinksteren wordt op sommige plaatsen in ons land een jong ongetrouwd meisje tot Pinksterbruid of Pinksterblom gekroond, met bloemen en een kroontje.
In delen van Nederland schonken boeren tijdens Pinksteren een deel van hun melk aan de jongeren in het dorp, in de hoop dat het een goed melkjaar zou worden: het zogenaamde Pinkstermelken.