Erosie is de natuurlijke schurende werking van ijs, water en wind op een vast oppervlak. Een deel van dat oppervlak verdwijnt en wordt vervolgens verplaatst. Je kunt dit heel mooi zijn bij een rots (zie de foto hieronder). De steenmassa wordt afgesleten door de kracht van de elementen. Als er jarenlang golven tegen een rots spoelen of de wind blaast er zand tegenaan, dan krijg je hele bijzondere vormen. Het aardoppervlak verandert door erosie, al gaat dat heel langzaam.
Watererosie
Als water in beweging is en het spoelt bijvoorbeeld tegen een rots aan, dan neemt het iedere keer kleine deeltjes steen mee. Water functioneert dan als een soort schuurpapier. De rots slijt en kan uiteindelijke zelfs instorten. Bij rivieren worden er door de stroom stukjes bodem afgeschuurd. De rivier neemt die mee en ze belanden ergens anders. Dat heet sedimentatie: het proces van bezinking van deeltjes in het water door de zwaartekracht. Rivieren veranderen op deze manier van vorm. Zo worden de bochten bijvoorbeeld wijder.
Watererosie geeft erosiegeulen. Dat zijn groeven die in de bodem ontstaan doordat bodemmateriaal wegspoelt. Deze geulen variëren in grootte.
Winderosie
Erosie door wind komt vaak doordat zand weggeblazen wordt en tegen iets aan schuurt. Je hebt zelf vast wel eens gevoeld hoe pijnlijk en krachtig dat kan zijn, bijvoorbeeld op het strand met harde wind. Vooral in de woestijn is veel sprake van erosie, doordat delen van rotsen weggesleten worden en meegenomen door de wind.
Aan de kust heb je erosie van de duinen door een combinatie van wind en water. Het duin wordt daardoor geleidelijk kleiner. Verder vind je in Nederland winderosie in de veengebieden en in zandverstuivingen zoals die op de Veluwe.
IJserosie
IJs dat verschuift heeft ook veel kracht. Het duwt alles aan de kant: bomen, steen, grond. Daardoor verandert het aardoppervlak onder het ijs. Je kunt dit proces heel goed zien aan de zwerfkeien en andere overblijfselen van de ijstijd die je in ons land vindt, zoals heuvels en valleien. Als ijs door het aardoppervlak schuurt, ontstaan er gletsjers.
Ploegerosie
Bij het ploegen van landbouwgrond op een helling wordt de bovenste laag losgemaakt. De bodemdeeltjes zullen door water en wind en door de zwaartekracht onderaan de helling terechtkomen (sedimentatie). Bovenaan de helling verdwijnt grond, waardoor de kwaliteit van de bodem afneemt. Om dit te voorkomen ploegen de meeste boeren evenwijdig aan de hoogtelijnen. Het helpt ook om terrassen of dammen te bouwen die het water en de grond vasthouden.
Erosie is dus een proces van de natuur. Wel is het zo dat de mens er invloed op kan hebben, bijvoorbeeld door het kappen van bomen. Dan heeft de natuur vrij spel. Beplanting houdt immers de grond vast. Wanneer je erosie tegen wilt gaan helpt het dus om bomen o.i.d. aan te planten.
Verschil verwering en erosie
Het aardoppervlak verandert ook door verwering, maar toch is dat niet hetzelfde als erosie. Bij erosie wordt iets verplaatst: steen, aarde of andere materialen. Verwering zorgt voor verzwakking door wind, water en temperatuur. Een gesteente kan bijvoorbeeld scheuren door temperatuurverschillen. Vervolgens is dat gesteente extra gevoelig voor erosie.