In de islamitische religie wordt rente, ook wel bekend als “riba”, als haram beschouwd. Haram betekent verboden volgens de islamitische wetgeving, de sharia. Het verbod op rente is gebaseerd op verschillende principes en waarden binnen de islam. In dit artikel zullen we dieper ingaan op waarom rente als haram wordt beschouwd.
1. Onrechtvaardigheid en uitbuiting
Een van de belangrijkste redenen waarom rente als haram wordt beschouwd, is vanwege de onrechtvaardigheid en uitbuiting die ermee gepaard gaat. Volgens de islamitische leer is het verdienen van geld door simpelweg geld uit te lenen zonder enige vorm van productieve activiteit onethisch. Het wordt gezien als een vorm van uitbuiting van degenen die geld nodig hebben.
Islam moedigt mensen aan om te investeren in productieve activiteiten en om economische groei te bevorderen. Rente daarentegen stimuleert een systeem waarin geld alleen wordt verdiend door het uitlenen ervan, zonder enige bijdrage aan de samenleving. Dit wordt als oneerlijk beschouwd en gaat in tegen de principes van rechtvaardigheid en gelijkheid binnen de islam.
2. Risico en verantwoordelijkheid
Een ander belangrijk aspect van waarom rente als haram wordt beschouwd, heeft te maken met het concept van risico en verantwoordelijkheid. Volgens de islamitische leer moeten winsten en verliezen eerlijk worden verdeeld tussen de partijen die betrokken zijn bij een transactie.
Rente creëert echter een situatie waarin de geldschieter gegarandeerd winst maakt, ongeacht het succes of falen van de onderneming waarin het geleende geld wordt geïnvesteerd. Dit legt het volledige risico en de verantwoordelijkheid bij de ondernemer, terwijl de geldschieter vrijwel geen risico loopt.
Islam moedigt een eerlijke verdeling van risico’s en verantwoordelijkheden aan, waarbij winsten en verliezen worden gedeeld op basis van de werkelijke prestaties van een onderneming. Rente gaat in tegen dit principe en wordt daarom als onrechtvaardig beschouwd.
3. Sociale en economische rechtvaardigheid
Een ander belangrijk argument tegen rente is gebaseerd op het streven naar sociale en economische rechtvaardigheid binnen de islam. Rente wordt gezien als een van de belangrijkste oorzaken van economische ongelijkheid en armoede.
Door rente te verbieden, wordt beoogd om de welvaart eerlijk te verdelen en om de kloof tussen rijk en arm te verkleinen. Het stimuleert mensen om geld te investeren in productieve activiteiten die de economie ten goede komen, in plaats van het simpelweg uit te lenen tegen rente.
Islam moedigt het delen van rijkdom en het zorgen voor de minderbedeelden aan. Rente gaat in tegen deze principes en wordt gezien als een obstakel voor het bereiken van sociale en economische rechtvaardigheid.
4. Alternatieven voor rente
Hoewel rente als haram wordt beschouwd, betekent dit niet dat islamitische financiële systemen geen alternatieven bieden. In plaats van rente worden er verschillende andere financiële instrumenten gebruikt die voldoen aan de islamitische principes.
Een van de meest voorkomende alternatieven is “mudarabah”, waarbij een investeerder kapitaal verstrekt aan een ondernemer en de winst wordt gedeeld op basis van een vooraf overeengekomen verhouding. Een ander alternatief is “murabaha”, waarbij een verkoper een product koopt en het doorverkoopt aan de koper tegen een hogere prijs, maar met uitgestelde betalingen.
Deze alternatieven stellen mensen in staat om geld te verdienen op een manier die in overeenstemming is met de islamitische principes, zonder de ethische bezwaren van rente.
Conclusie
Rente wordt als haram beschouwd in de islam vanwege de onrechtvaardigheid, uitbuiting, oneerlijke verdeling van risico’s en verantwoordelijkheden, en het belemmeren van sociale en economische rechtvaardigheid. Islam moedigt mensen aan om geld te investeren in productieve activiteiten en om de welvaart eerlijk te verdelen. Er zijn alternatieve financiële instrumenten beschikbaar die voldoen aan de islamitische principes en die mensen in staat stellen om geld te verdienen op een ethisch verantwoorde manier.