Wat is een normale hartslag?

16 aug 2022 | Gezondheid

De hartslag is het aantal keren dat je hart per minuut slaat. Het wordt ook wel polsslag genoemd, omdat je de slagen het beste kunt voelen bij je pols.

Het hart vult zich bij iedere hartslag met bloed. Vervolgens trekt de hartspier samen en wordt het bloed naar je organen en spieren vervoerd. Je hoeft hier zelf niets voor te doen en denkt er waarschijnlijk niet vaak bij na. Het lijkt allemaal heel simpel, maar het is een ingewikkeld systeem. Bij iedere hartslag wordt een elektrische prikkel, die ontstaat in de sinusknoop, doorgegeven door de cellen in de hartspier. Dat zorgt ervoor dat het hart samentrekken. De sinusknoop, een groepje hartspiercellen bovenin de rechterboezem van het hart regelt de snelheid van de hartslag. Hoe sneller de elektrische prikkels worden afgegeven, hoe hoger de hartslag.

Wat is een normale hartslag in rust

Ieder mens heeft een eigen hartslag, die per moment van de dag wisselt. Dat komt omdat het hart zich aanpast aan wat je aan het doen bent. In rust (slapen, stilzitten, relaxen) is de hartslag lager dan bij matige inspanning of intensief sporten. De organen hebben dan minder zuurstof en voedingsstoffen nodig. Volwassenen hebben in rust een gemiddelde hartslag van 60 tot 90 slagen per minuut (BPM – beats per minute). Dit kan zakken tot 50 slagen per minuut tijdens het slapen. De hartslag van baby’s ligt in rust veel hoger: gemiddeld 130 slagen per minuut. Dat komt omdat ze een kleiner hart hebben. Daardoor wordt er minder bloed rondgepompt en moet het hartje harder werken.

Is je polsslag boven de 100 in rust, dan wordt dat tachycardie genoemd. Mogelijke oorzaken zijn stress, boosheid, angst, alcohol- of drugsgebruik of bepaalde medicatie. Als hierdoor fysieke klachten ontstaan, is het verstandig om een arts te raadplegen.

Wat is een normale hartslag vrouw

De gemiddelde hartslag van vrouwen en mannen is verschillend. Die van vrouwen ligt hoger, terwijl het mannenhart meer bloed per hartslag rondpompt. Dat komt doordat mannen meestal zwaarder zijn en meer spiermassa hebben. In rust is de hartslag van een vrouw rond de 75 slagen per minuut, bij mannen is dat 68. 

Wat is een normale hartslag tijdens sporten

Als je gaat bewegen/sporten, zal de hartslag omhoog gaan. Dat is logisch, want je gebruikt je spieren en die hebben brandstof (zuurstof en voedingsstoffen) nodig. Daar zorgt het hart voor. De hartslag kan tijdens het sporten oplopen tot 160-180/200  slagen per minuut. Hoe zwaarder de inspanning, hoe hoger de hartslag. Het is belangrijk dat de hartslag tijdens inspanning geleidelijk oploopt en in rust weer geleidelijk terugloopt.

Sporters die intensief trainen, hebben in rust vaker een lagere hartslag. Dat noem je een sportershart. Door het frequente sporten is het hart groter en sterker geworden. De sterke hartspier pompt per hartslag veel bloed rond en dus zijn er minder slagen nodig. Voor hen is een hartslag onder de 60 geen probleem. 

Maximale hartslag

Ieder mens heeft een maximale hartslag. Niet dat het hart daarboven stopt met kloppen, maar boven deze grens kan het hart zich niet goed meer vullen met bloed tussen twee slagen door. Daardoor werkt het niet meer optimaal. Je kunt een schatting maken van je maximale hartslag door deze formule  van The Centres for Disease Control and Prevention (CDC) uit te rekenen: 220 min je leeftijd. Dus als je 50 jaar bent, dan is de richtlijn voor je maximale hartslag 220- 50 = 170 slagen per minuut. Probeer ongeveer binnen 75 procent van dat getal te blijven voor een gezonde hartslag. Komt je hartslag boven de maximale waarde, dan is dat niet meteen verontrustend. Het blijft een richtlijn.

Wat is een normale hartslag bij wandelen

Ook bij wandelen gaat je hartslag omhoog. Wil je bij het wandelen een optimaal resultaat halen qua conditieopbouw, dan kan de hartslag je daarbij helpen. Door die bij te houden, kun je met de juiste intensiteit lopen. Te rustig lopen heeft minder effect, te snel geeft kans op overbelasting en blessures. Een app op je telefoon met een hartslagmeter of sporthorloge kan de informatie geven die je nodig hebt.

Er zijn drie verschillende hartslagzones (de hartslag wordt ook wel in vijf zones ingedeeld en de percentages wisselen per bron). In zone 1 gebruik je 65 tot 75 procent van je maximale hartslag (zie hierboven). Tijdens een flinke wandeling zit je in deze zone. In het gegeven voorbeeld van een 50-jarige betekent dat dus 65-75% van 170 slagen per minuut = 110-128 slagen per minuut. Deze hartslag zorgt voor een lichte verbetering van je conditie en een minimale vetverbranding. Wandel je steviger door in zone 2, dan zit je op een hartslag van 130-145 en verbetert je uithoudingsvermogen.