Wat is een argument?

9 aug 2021 | Literatuur

Omdat we allemaal unieke wezens zijn en verschillen van achtergrond, kennisniveau en normen en waarden, zijn wij mensen het lang niet altijd met elkaar eens. Verschillen van mening horen bij het leven en discussies zijn heel normaal tijdens een vergadering, binnen families en op verjaardagen. Als er sprake is van een meningsverschil, gaan we meestal proberen de ander te overtuigen van ons eigen standpunt. Daarbij maken we gebruik van argumenten.

Een argument is een feit dat je aanvoert om een stelling te bewijzen of te ontkrachten. Argumenten moeten aantonen waarom men een mening serieus moet nemen. Je maakt gebruik van signaalwoorden zoals want, omdat, immers, namelijk en aangezien. Argumenteren kan mondeling tijdens een gesprek of discussie of schriftelijk, bijvoorbeeld in een betoog waarin je de lezer probeert te overtuigen van jouw standpunt. Het doel kan onder andere zijn om de ander een reden te geven om zijn of haar mening te herzien. Daarvoor heb je goede argumenten nodig. Argumenteren is een vaardigheid die je kunt leren. Het maakt vaak onderdeel uit van communicatietrainingen, gesprekstechnieken, adviesvaardigheden, onderhandelen leiderschapstrainingen en conflicthantering.

Wat is een goed argument?

Maar wat is nu een goed argument? Dat moet in ieder geval aan twee eisen voldoen: een goed argument is feitelijk waar en het is geldig. Dat laatste betekent dat het gaat over het onderwerp waarover het meningsverschil gaat.

We geven ter illustratie een voorbeeld. Iemand vindt dat scholen meer zouden moeten doen om pesten tegen te gaan. Hij gebruikt daarvoor de volgende argumenten: er zijn kinderen die regelmatig gepest worden op school en pesten kan veel schade opleveren bij degene die gepest wordt. In dit geval zijn beide argumenten waar en ze zijn geldig omdat ze over het onderwerp pesten gaan.

In veel beroepen is het heel erg van belang om gebruik te maken van goede argumenten. Denk maar eens aan juristen, filosofen en politici; die hebben goede argumenten nodig om hun mening of zaak te onderbouwen.

Wat is een moreel argument?

Morele argumenten zijn gebaseerd op geloof, principes, idealen en overtuigingen. Ze hebben te maken met normen en waarden. Je keurt bijvoorbeeld af dat vrouwen nagefloten worden door mannen, met als argument dat het seksistisch is. Of je vindt dat mensen meer naar elkaar om zouden moeten kijken, omdat je je naasten lief hoort te hebben.

Wat is een empirisch argument?

Een empirisch argument berust op een ervaringsfeit. Empirisch betekent: gebaseerd op ervaring of op bewijs uit de praktijk. Als je bijvoorbeeld zegt dat je geen vis wilt eten omdat je daar altijd ziek van wordt, dan is dat gebaseerd op ervaring. Een winkelier die een bepaald product niet meer in de winkel heeft met als argument dat het door bijna niemand wordt gekocht, maakt ook gebruik van een empirisch argument.

Wat is een tegenargument?

In een discussie maken mensen gebruik van verschillende soorten argumenten om anderen te overtuigen van hun gelijk. Maar een discussie zou geen discussie zijn als niemand tegen elkaar in zou gaan. Er vindt dus een uitwisseling van voor- en tegenargumenten plaats. Een tegenargument is dus een verweer van de ander.

Wat is een drogreden?

Een ongeldig argument noemen we een drogreden. Mensen die drogredenen gebruiken, zijn feitelijk bezig om je al dan niet bewust, te misleiden en te manipuleren. Er zijn veel soorten drogredenen.

– Er wordt een verkeerd verband gelegd – Maandag is de dag met de meeste regen, want altijd als ik op maandag naar buiten ga dan regent het. Of: mijn oma rookte haar hele leven en ze is 100 geworden, dus roken is niet ongezond.

– Er wordt gebruikt gemaakt van een cirkelredenering – Bij een cirkelredenering gebruik je je mening als argument en draai je in een cirkeltje rond. Een mooi voorbeeld: drie rovers hebben na een overval tien goudstukken. Een van hen verdeelt de buit en geeft de twee anderen ieder drie goudstukken. Zij vragen natuurlijk waarom hij  vier goudstukken krijgt en zij maar drie. Omdat ik de leider ben, luidt het antwoord. Daarop komt de vraag waarom hij denkt dat hij de leider is. Het antwoord: omdat ik meer goud heb dan jullie.

– Autoriteitsdrogreden – hierbij wordt ten onrechte een beroep gedaan op autoriteit. Iemand beweert bijvoorbeeld dat hij het beste van alle bewoners weet wat er in de buurt speelt, omdat hij er al twintig jaar woont.

– Er wordt een beroep gedaan op traditie – in dit geval komt men met argumenten als “we doen het al jaren zo”. In onderstaand filmpje wordt goed uitgelegd wat argumenten en argumenteren is.